คุกเยอรมัน   (Deutsches Gefängnis)

นี่เป็นครั้งแรก ในชีวิต ค่ะ ที่ดิฉันได้เข้า คุกเยอรมัน

ที่ดิฉัน ได้มาเข้าคุก วันนี้ ไม่ใช่ เพราะไปทำความผิดอะไรมา หรอกนะคะ แต่เป็นเพราะว่า วันนี้เป็น "วันเปิดคุก" ค่ะ เอ๊ะ ยิ่งฟังยิ่งงง คุกไม่มีกำแพง แล้วยังมี วันเปิดคุก อีกด้วย นักโทษ ไม่หนีหมดเหรอ ก็ต้อง ขออธิบาย กันทีละอย่าง นะคะ

วันเปิดคุก เป็นวันที่ ทางเรือนจำแห่งนี้ ได้จัดขึ้น เพื่อให้บุคคลภายนอก ได้มีโอกาส เข้ามาเห็น สภาพ ภายในของคุก ทำให้เกิด ความเข้าใจที่ถูกต้อง และก็ได้มี เจ้าหน้าที่ นำชมตึกต่าง ๆ ภายในคุก พร้อมทั้งให้คำ อธิบาย และตอบคำถาม ของผู้มาชม ซึ่งดิฉันเอง ก็ยอมรับว่า เมื่อนึกถึงคุก ก็จะนึกเห็นคุก แบบที่เคยเห็น ในหนังเท่านั้น ซึ่งดูน่ากลัว มีการล็อคกุญแจ แน่นหนากันทุกห้อง

เดินจากลานจอดรถ ไปประมาณ 20 เมตร ก็จะเห็นป้อมเล็ก ๆ มีเจ้าหน้าที่ยืนอยู่ บอกว่า ห้ามนำกล้อง เข้าไปถ่ายข้างใน ด้วยเหตุนี้ จึงทำให้ ไม่มีรูปภายในคุก มาให้ดูกัน นอกจากรูป ลิงค์ของทางเรือนจำ ค่ะ ก็พอจะทำให้ มองเห็นได้ว่า คุกเยอรมัน แห่งนี้ หน้าตาเป็นอย่างไร

พอเดินเลยเข้าสู่ บริเวณเรือนจำ ก็ได้ยินเสียงเพลง ดังมาแต่ไกล เหมือนมีคอนเสิร์ต บริเวณใกล้กัน เป็นสนามกีฬา ก็คงจะเป็นนักโทษ ที่กำลัง เตะฟุตบอลล์กัน ข้าง ๆ สนามกีฬา มีโต๊ะขายคูปอง สำหรับอาหารและ เครื่องดื่ม ดูสนุกสนานรื่นเริง มีผู้คน ทั้งหญิงชาย และเด็กเล็ก นั่งรับประทานอาหาร ท่ามกลาง แสงแดดอ่อน ๆ ของปลายฤดูร้อน ในเยอรมัน

คุกของเมือง บวร์กดอร์ฟ นี้ เป็นคุกแบบเปิดค่ะ (Offene Justizvollzugsanstalt) อย่างที่เล่าไว้ข้างต้น คือ ไม่มีกำแพง หรือรั้วกั้นกันหนี แต่อย่างใด รับนักโทษ ที่ต้องโทษไม่เกินสี่ปี จะเป็นพวกที่ต้องโทษ คดีประเภท อาชญากรรมเล็ก ๆ น้อย ๆ หรือกรณียาเสพติด ที่ไม่ร้ายแรง มีห้องขัง (ซึ่งจริง ๆ แล้ว ต้องเรียกว่าห้องพัก มากกว่า เพราะไม่มี การล็อคกุญแจ) ที่เป็นห้องเดี่ยว 43 ห้อง และห้องคู่ 61 ห้อง รับผู้ต้องโทษได้เต็มที่ 165 คน ห้องเดี่ยว จะมีพื้นที่ ประมาณ 8 ตารางเมตร ภายในห้อง มีตู้ โต๊ะเล็ก ๆ เก้าอี้ เครื่องต้มกาแฟ และเตียง ที่หน้าต่าง ก็ไม่ได้มีลูกกรง แต่อย่างใด ดูเหมือนห้องธรรมดา ห้องหนึ่ง เท่านั้น ส่วนห้องอาบน้ำ และห้องส้วม ก็จะเป็นแบบรวม ใช้รวมกันทั้งตึก ว่าไปแล้ว ห้องพักนักศึกษา บางทียังไม่ดีเท่า ในคุกเลย ส่วนห้องคู่นั้น ก็มีพื้นที่เป็น 2 เท่า คือ ประมาณ 16 ตารางเมตร และมีเตียงแบบ 2 ชั้น นอกจากนั้นแล้ว ก็ยังมีห้องดูทีวี ห้องตีปิงปอง ซึ่งอยู่ในตึกเดียวกัน อีกด้วย

เมื่อผู้ต้องโทษ เข้ามาอยู่ที่นี่ได้ นานถึง 1 เดือน ก็สามารถ ทำหนังสือร้องขอ ออกไปข้างนอกได้ โดยต้องกลับ มาเข้าเรือนจำ ในตอนเย็น นอกจากนั้นแล้ว ประเภทที่ต้องโทษ นานหน่อย ก็สามารถ ยื่นคำร้อง ขอพักร้อนได้ มากสุดถึง 21 วันต่อปี คือ 21 วันไม่ต้องนอนในคุก แต่เรื่อง การขอออกไปข้างนอก แล้วไม่กลับเข้ามา ดูจากสถิติแล้ว มีน้อยมาก คือ แค่ 0.4 เปอร์เซนต์ เท่านั้น ทำให้มีความรู้สึกว่า ผู้ที่ต้องมาอยู่ที่นี่ ไม่ได้มีการรับโทษ แต่อย่างใด ไม่มีการกักขัง ใด ๆ ทั้งสิ้น ว่าไปแล้ว น่าอยู่ซะอีกด้วย ยิ่งถ้าเทียบกับ พวกที่ไม่มีที่อยู่อาศัย ที่ต้องทน ต่ออากาศที่หนาวเย็น ของประเทศเยอรมัน หาที่หลบนอน ตามมุมมืด ในสถานีรถไฟ หรือตามสถานีรถใต้ดิน แล้ว คุกคือสวรรค์บนดิน

เจ้าหน้าที่อธิบายว่า จุดประสงค์ของคุกนี้ ไม่ได้อยู่ที่การทำโทษ ผู้กระทำผิด หากแต่ จะพยายามช่วยเหลือให้ ผู้กระทำผิด ได้กลับเข้าไปอยู่ ในสังคมข้างนอกได้อย่าง มีปัญหาน้อยที่สุด คุกนี้ยังเปิดโอกาส ให้ผู้ที่ไม่จบการศึกษา ได้มีโอกาส เรียนต่อได้ หรือเรียนวิชาชีพได้ ตั้งแต่เรียนทำอาหาร ในโรงอาหาร เรียนจบแล้ว ออกจากคุก ยังได้งานทำด้วย เรียนคอมพิวเตอร์ เรียนงานอ็อคเหล็ก ฯลฯ มีการสอนภาษาเยอรมัน สำหรับ ผู้ต้องโทษชาวต่างชาติ และเมื่อออกจากคุกไปแล้ว ก็ยังมีผู้ดูแลต่ออีก 6 เดือน ให้ความช่วยเหลือ ในด้านต่าง ๆ ที่จะทำให้ ผู้ต้องโทษ ได้กลับเข้าไปอยู่ ในสังคมภายนอก ได้อย่างดี ก็จะได้ไม่ต้องไปทำ อาชญากรรม อะไร ให้เป็นปัญหา แก่สังคมอีก

ส่วนในเมืองฮันโนเวอร์ ก็มีคุกค่ะ เป็นคุกที่ใหญ่ที่สุด ในรัฐ นีแดร์ซัคเซ่น เป็นคุกแบบปิด คือมีการขังกันจริง ๆ ยังไม่มีโอกาสได้เข้าชมค่ะ